Koronavirüs döneminde küresel üretimi durma noktasına getiren çip krizi, teknoloji alanındaki hızlı gelişmeler nedeniyle yeniden gündeme gelebilir. Yapay zekâ teknolojilerine yönelik talebin patlama yapması, yarı iletken üretiminde önceliklerin değişmesine yol açarken, otomotiv sektörü için tehlike çanları çalmaya başladı. Uzmanlara göre çip arzında yaşanacak yeni bir daralma, başta otomobil fiyatları olmak üzere birçok sektörde ciddi fiyat artışlarını tetikleyebilir.
Dünyanın önde gelen çip üreticilerinden Semiconductor Manufacturing International (SMIC), 2026 yılına gelindiğinde otomotiv ve tüketici elektroniği pazarlarında bellek sıkıntısı nedeniyle üretim düşüşü yaşanabileceği konusunda kritik bir uyarıda bulundu.
Yapay zekâ öncelikli üretim, otomotiv sektörünü ikinci plana itiyor
SMIC’in Eş-CEO’su Zhao Haijun, büyük yarı iletken üreticilerinin ağırlığını Nvidia için geliştirilen yapay zekâ hızlandırıcılarına kaydırması nedeniyle bellek üretiminin talebi karşılayamayacağını belirtti. Çinli firmalar, bellek arzında oluşabilecek şoklara karşı temkinli davranarak 2026’nın ilk yarısına yönelik siparişlerinde yavaşlama eğilimine girdi.
Huawei gibi dev şirketlere üretim yapan SMIC ile Kioxia Holdings’den gelen değerlendirmeler, sektördeki arz-talep dengesizliğinin giderek belirginleştiğini gösteriyor. SK Hynix ve Samsung’un da Nvidia bileşenlerine öncelik vermesi, otomotiv sektörü başta olmak üzere akıllı telefon ve tüketici elektroniği üreticilerinin baskı altında kalmasına neden oluyor.
×
Zhao, mevcut talep seviyesinin SMIC’in üretim gücünü aştığını belirterek, şirketin 2025 yatırım bütçesinin, 2024’teki 7,33 milyar dolarlık seviyeye yakın olacağını ifade etti.
Pandemideki kriz yeniden kapıda mı?
2021 yılında yaklaşık 9,5 milyon, 2022’de ise 3 milyon aracın çip tedariki yetersizliği sebebiyle üretilemediği hatırlatılıyor. Bu dönemde sıfır araç bulmak neredeyse imkânsız hâle gelmiş, bayilerde uzun bekleme listeleri oluşmuş ve fiyatlar olağanüstü şekilde yükselmişti.
2023 itibarıyla çip darboğazı nispeten hafiflerken, araç üretimi normale dönmeye başlamış ve bayilerdeki yoğunluk azalmıştı.
Ancak yapay zekâ temelli donanımlara yönelik talebin hızla artması ve çip üreticilerinin kapasiteyi Nvidia’nın ihtiyaçlarına göre kaydırması, otomotiv için ayrılan üretim miktarının yeniden azalmasına yol açabilir. Uzmanlara göre bu durum, yakın gelecekte yeni bir çip kıtlığını ve otomobil üretiminde taze bir daralmayı tetikleyebilir.
Sektörde oluşabilecek yeni çip krizinin, hem üretimi hem tüketici fiyatlarını hem de tedarik sürelerini olumsuz etkileyebileceği değerlendiriliyor.
